Bamakɔ

Bamakɔ ka bi ni Koulouba, "faga ka kulu"

dugudew hakɛ 2 713 230 (2021)
Jamana Mali
Sintin tuma XVIe (Kemeda tanniduurunan)
Faaba Bamako Kafo
Dugukolo Kɛcogo
Waati Sira
Bamako Mali kɔnɔ

BamakɔMali faaba ye, a bɛ mali worodugu-yanfan fɛ

Bamako
Bamako Pont, mi bɛ Niger baw kan

San 2021 mɔgɔ 3 000 000 dɛ tun sigin len bɛ Mali faba kɔnɔ. An bɛ yoro mi nan farafina be kono Bamakɔ fanga wili tɔgɔ ka bɔ ni bɛɛ ta ye. wa dumia kɔnɔ a bɛ la wɔrɔ dugu la dɛ la singɛ munu la

bamakɔ dɛ yɛ ka famgadɔda yɛ.wa nafa ka bɔ a lamini mara bɛ ma

Bamako faaba kila nɛ dɔ ni ki woro dɛ yɛ. ni o niɛmogo tɔgɔ IBRAHIMA N’DIAYE ni ɔ ba fɔ ɔ ma maire Kinw minu bɛ Bamakɔ kɔnɔ:

  • Hippɔdrɔme (tɔgɔkɔrɔ milliɔnki)
  • Korofina
  • Badalabugu
  • Bamakɔ Kura
  • Jikoroni
  • Bakɔ jikɔrɔni (= derrière le fleuve)
  • Misira
  • Medina Kura
  • Bankɔni
  • Maɲambugu
  • Dravela
  • Jɛlibugu
  • Bolibana
  • Wɔlɔfɔbugu
  • Bajalan I,II,III
  • ɲarela
  • Bagadaji
  • Bozola
  • Falaje
  • ɲamakoro
  • Sɛbenikɔrɔ
  • Quinzanbugu
  • Kinsanbugu
  • Amdalayɛ
  • Sabalibugu
  • Titibugu
  • Lafiabugu
  • Badalabugu
  • Torokɔrɔbugu
  • Quartier du fleuve

ko kɔrɔw yɛlɛma

sugu blo

Faradiɛ ɲinini nana yira ka fɔ ko Bamakɔ dugu sigi ka bi ni lawalɛ. bamakɔ tɔgɔ nana bɔ bamba sa dɛ ni maraka nana o da la a ki fɔlɔ nana kɛ niarela.Niare u ka ki a lɛ dɛ yɛ ki bew là kɔrɔbalɛ dɛ yɛ. XIXe siècle banɛ, Bamakɔ ku dugu dɛw bɛ ta ma kɛmɛ saba là (600 habitants), kuma mi na février kalo kilɛ fɔlɔ san mille huit cent quatre vingt trois, Français nu u ka kɛlɛkɛdew dona Bamakɔ kɔnɔ.

San mille huit cent quatre vingt cinq, a bɛ kɛ Haut Sénégal-Niger o lu ka faaba octobre kalo kilɛ tan ni saba san mille huit cent quatre vingt neuf (17 octobre 1899) a bɛ kila kana kɛ soudan français san mille neuf cent vingt. san mille neuf cent deux ni san mille neuf cent sept tiɛ Koulouba palais diɔra, o kuma la gouverneur dɛ ku bɛ o fɛ yɛrɛta nanɛ, an ka dimana miɛmɔgɔ nana yɛlema a kɔnɔ. San mille neuf cent quatre, nɛgɛ sira nana bɔ Dakar-Niger tiɛ.San mille neuf cent cinq u nana point G dɔkɔtɔrɔso diɔ.

Décembre kalo kilɛ mugan san mille neuf cent dis huit Bamakɔ bɛ na niagami ni administrateur-maire. Henri Terrasson de Fougères Soudan français na tɔgɔ yɛ Mali bi. San millɛ neuf cent vingt neuf chretien ka cathédrale diɔra.Bolola bara kɛra ka yɔrɔ diɔra.San millɛ neuf cent quarantɛ sept Bamakɔ pont fɔlɔ diɔra niger baw kan.San mille neuf cent quarantɛ huit Bamakɔ misiri ba diɔra.

Novembre kalo kilɛ tan ni sɛki san millɛ neuf cent cinquantɛ cinq, Bamakɔ kɛra commune ka bara bɛ là maire bɛ na kɛ Modibo Keïta,o ka a sinɛfɔlɔ yɛ ka ta, san kɛlɛ o kɔfɛ Bamakɔ yɛ a ka yɛrɛta sɔrɔ, Bamokɔ nana kɛ Mali faaba.

Bamakɔ dugu kolo kɛ togo na kilatogo yɛlɛma

Bamakɔ Niger baw sanfɛ

Bamakɔ sigi lɛ bɛ Niger ba kan,ni u bo wolɛ Joliba (« le fleuve du sang »). Bamakɔ dugu lamini lɛw do ni kulu dɛ yɛ.a boɲa kilibiyanfan fɛ ni kɔronyanfan fɛ yɛ 34km2.An bew yɔrɔ mi Bamakɔ dugu dew tiaya boyana codiuku barsa san 1884 Bamakɔ u ku yɛ ma kɛmɛ duru (2500prs),san 1908[2] a tara ma kɛmɛ seki, san 1945 ma wabiwɔrɔ ni wolofila, san 1960 ma ba kɛmɛ dew ku bɛ Bamakɔ, yɛrɛta kuma la ducodo dɔ dɛ ku fara Bamakɔ ka u kan diɛtɛminɛ nana yira ka fɔ kɔ Bamakɔ dugu dɛw bɛ ma 1 690 471,nga o diama tiaya nana ni fin kuta badɛw dɛ yɛ (ni nɔgɔ bo, la sira ko bola,a ni ji ko fɛnɛ). Bamakɔ ni Dakar ni Abidjan tiɛ kilo ba kɛlɛ (1 000)dɛ bɛ u tiɛ , an ni guinnee danfara tiɛ kilo kɛmɛ ni mugan, Bamakɔ yɛ farafina tilɛbiyanfan sikubɛyɔrɔ.

Koniɛnɛbɔyɔrɔ yɛlɛma

Bamakɔ dugu kila lɛ do ni sigida wɔrɔ dɛ yɛ,wa u kɛlɛ-kɛlɛ là bɛ na ka maire ni o lu tɔgɔ

  • ki fɔlɔ : Fatoumata Doumbia Konté
  • ki filana : Gaoussou Ly
  • ki sabana : Abdel Kader Sidibé
  • ki nanina : Issa A. Guindo
  • ki duruna : Demba Fané
  • ki wɔrɔna : Souleymane Dagnon.

Bamakɔ dictrict dɔrɔn mara bɛ maire baw dɔ dɛ bolo ni conseillers ka niɔgɔfaraniɔga sɛ fɛ u diɛra ka sigi ni o tɔgɔ, Adama Sangaré Bamakɔ dictrict maire a sigira juillet kalo kɔnɔtɔ san deus mille sept, yɛ Moussa Badoulaye Traoré dɛ diɔyɔrɔta o fatu lɛ juin kalo kila wɔrɔna san deus mille sept.

tatogo a ni fasɔrɔsira yɛlɛma

Bamakɔ mɔgɔdonina

Nɛgɛ sira mi bɛ bɔ bamkɔ ka tah Dakar a tɛmɛ sira yɛ Kati, Négala, Kita et Kayes.

Sira dɔ bɛw ka bɔ koulikɔrɔ ka Kati, Kolokani, Ségou, Sikasso.A ni pankuru yɔrɔ dɔ bɛ Bamako-Sénou kilo tan ni duru dɛ bɛ Bamakɔ ni dugu ba tiɛ,samuya mɔgɔ bɛ bɔ Koulikoro fo Mopti et Gao. Wa tatogo famba bɛ kɛ baw walima siraba fɛ mini Bamakɔ tugu mali dugu baw tɔ u là.Wa taxi-brousse nafa ka bo o yɔrɔ nunu dɛ là. Bamakɔ sigi lɛ bɛ baw bɛ niger ba dɛ kan (fleuve Niger).Pont fila dɛ bɛw Bamakɔ dugu tugu niɔgɔna ni o pont tɔgɔ pont dɛs Martyrs a ni pont roi Fahd d'Arabie séoudite.pony dɛs martyrs tɔgɔ da lɛw do mɔgɔ munu sara san millɛ neuf cɛnt quatrɛ vingt douz là. pont roi Fahd d'Arabie séoudite ka u roi dɔw dɛ law. Nga pont dɔ gilan labin sigilɛw do ni o bi na kɛ sotuba. Sɛnɛ dan lɛ dɔ,ji là sɛnɛ dɔrɔ dɛ ma, jegeminɛ ni bagan mara taniɛ lɛ do kodiuku

bololaw bara kɛla u ka yɔrɔ Bamakɔ kɔnɔ

Bamakɔ kɔnɔna fan kila bɛ yɛ fin gila yɔrɔ a ni Mali ko niɛnɛbɔyɔrɔ dɛ yɛ Bamakɔ bara fanba bɛ niɛsilɛ bɛ bololabarakɛ a ni diago wa dugu barakɛyɔrɔ bɛ niɛmɔgɔso bɛ alew dɛ kɔnɔ Cukan ko fɛnɛ niɛnɛbɔyɔrɔ lɛ do Énergie du Mali alani u baraji mi bɛ Sélingué, manantali, balɛmɛ, sotuba a ni centrale electric mi dar-salam.Ji kila li bamakɔ ni kati kɛlɛ do ni pompɛ dɛ yɛ niger baw kan.Kilɛ kɔnɔ là na metre cube 135 000 m³ bara nga o ka dɔkɔ barsa bamakɔ ka bɛ tɛ ji sɔrɔ. O là mɔgɔ mago bɛ ji 152 000 m³ kilɛma fɛ. Mɔgɔ munu bɛ kulu sanfɛ ji tigɛ ka tian o lu yɔrɔ kumabɛ, nga station de pompage dɔ kaga kɛ diɔ san 2009. Bamakɔ dɔkɔtɔrɔso baw mi bɛ kati nu ba wɛlɛ point G diɔra san 1906 ni 1913 bonai yɛ hectare mugan ni duru yɛ. Sordaci u ka dɔkɔtɔrɔso dɛ ku do ya ni yɛrɛta kuma.

barakɛniɔkɔ yɛlɛma

Bamakɔ dugu ni dugu ba tiama dɛ bɛ barakɛ niɔgɔfɛ [1] :

Monumentsa ni yɔrɔ yɛlɛma

bin dia
sigi dia

Bamakɛ yɛ Mali capitale politique a ni ko niɛbɔyɔrɔ, o ko niɛnɛbɔyɔrɔ kila bɛwɛ bɛ quartier du fleuve de là, nga an ga fangatigi yɛrɛ ka fanga ko niɛnɛbɔyɔrɔ bɛ kɛ kuluba. yɛ fangaboda diɔra san mille neuf cent huit o kuma là. Malidɛw u ba wɛlɛ fanga kulu. Mali musɛɛ national diɔra san mille neuf cent soixante neuf, diɔlikɛla munu yɛ a diɔ o lu tɔgɔ yɛ Jean-Loup Pivin et Pascal Martin Saint-Léon,u yɛ diɔ ni bɔgɔ dɛ yɛ a kuma là ina fɔ ladala ko an ka mɔgɔ ku bɛ so diɔ togo muna. Bamakɔ sugu bɛ dugu tiamansɛ dɛ la, a diɔra kan to nansara u ka mara kɔnɔ nga san mille neuf cent quatre vingt trais a diɛnina ,nga kilala ka diɔ. Medine sugu fɛnɛ bɛ. Bololabarakɛlà u ka yɔro, diɔra san mille neuf san tante trois a tugulɛw bɛ Bamakɔ misiriba là fin nafama badɛw dɛ bɛ yɛlɛma yɔrɔ y-na i na fɔ jiri(bois), sanu (or), mɛgɛ (fer), zira (cuivre...etc)

Lada là niɛnadiɛ yɛlɛma

Bamakɔ yɛ niɛnajɛ yɔrɔ ba bɛ dugu kɔnɔ i na fɔ a kɔ kan togo mina. I na fɔ san o san farafina diata là bɛ niɔgɔyɛ ba munu kɛ a ni Festival international de percussion de Bamakɔ a ni Le Festival des réalitéso bɛ décembre. Adama Traoré dɛ yɛ o festival nunu niɛsigi sɛw kan metteur en scène do, karamɔgɔ do art dramatique là Institut national des Arts de Bamako.Wa a ko niɛnɛbɔlɛ do allani Acte Sept sababu là.

kilokɛyɔrɔ a ni musées yɛlɛma

Farikolo bɔniɔgɔna yɛlɛma

Farikolo bɔniɔgɔna yɔrɔ tiama dɛ bɛ diɔra Mali kɔnɔ i na fɔ stade Mamadou Konaté, stade omnisports Modibo Keïta, stade Ouenzzin Coulibaly, stade du 26 mars. O Farikolo bɔniɔgɔnayɔrɔ bɛ sɛ ka kɛ farafina dolatan yɔrɔ. A club ba munu bɛ bamakɔ kɔnɔ o lu tɔgɔ Stade Malien, Djoliba AC a ni Centre Salif Keita.

Dinɛ yɛlɛma

  • Bamakɔ Archidiocèse
  • Bamakɔ Cathédrale

Bamakɔ 90 % yɛ silamɛ yɛ. Wa Bamakɔ madɛrsa ni a ka misiri ka caa kojugu.

Mɔgɔ munu dɔnɛ do kodiuku yɛlɛma

  • Mahamadou Diarra Djila, dolatanla , Real Madrid terrain tiamantiɛ do
  • Salif Keïta, footballeur, a lɛ Ballon d'or africain san 1970
  • Seydou Keita, footballeur, a bɛ barca là

Sababou yɛlɛma

  1. "ni site ni dɔ lɛ do". Archived from the original on 2006-12-05. Retrieved 2008-08-02.
  2. Joëlle Busca, « o yɛ dɛgɛyɔrɔba dɛ yɛ : Balla Fasseke Kouyaté ka bolola barakɛyɔrɔ ba », Africultures, juillet kalo kilɛ wolovila san 2007.

Kɔfɛ sira yɛlɛma