Bàgànin
Jatropha curcas (Bamanan tɔgɔ bàgàni) ye falenfen ye min bɛ labaara ka kɛ taji ye Filipin ka kɛɲɛ ni shariya min sɛbɛnan Miriam Defensor-Santiago fɛ ani Migel Zubiri. Bagani taji bɛka sankɔrɔta ka subu kɛ a sɛnɛli nɔgɔya ye proje caman senfɛ India ani jamana yiriwata wɛrɛw la. Nɛgɛsira Mumbia ani Delhi furancɛ sɛnɛlen ni bagani ye min bɛ kɛ ka sisikulu latama 15-20% hakɛ.
Bagani tulu bɛ wele ko nimataji (biodiesel). Afrika kɔnɔ, bagani sɛnɛ beka sansɔrɔ kosobɛ Mali la. Bagani foro tari kelen be se ka kg 1500 walima 2000 dii min tulu bɔlen bɛ litri 540 kase 680 tari kelen na. Bagani bese ka celasɛnɛ ni warijɛ sɛnɛfenw ye inafo Kafe, sukaro, jiridenw ani nakofenkɛnɛ.
New Ziland pankuru cakɛda beka dabaliw tigɛ walasa ka pankuru 747 jumbo jet (wolonfla nani wolonfla jumbo) lapan nɛgɛɲa (dumaren) saaba kɔnɔ ni bagani tulu ye desanbru tle 3 san 2008. Bagani lakodɔnna fɔlɔ Cema Amerika ka sɔrɔ ka sɛnɛ funteni jamanaw kan inafɔ India, Afrika ani Saheli Amerika. Bagani lasera Afrika ani Asia Portugez julaw fɛ. Bagani kɔgɔlen bɛ feere cɛma ani musoman ta minu tɛ jeɲa. Kafofenw be bagani la min buwa ka bon kosobɛ.
Bagani bɛ jaa kun ani bana a kisɛ tulu bɔta besɛ 40%. Bagani shilen tulu bɛ kɛ ka dizel mashin laboli a boo labaaralen bɛ kɛ ka kuran sow latama.